Monday, July 7, 2014

Nililigalig at Nanliligalig

Ngayong batbat ng dungis ang politika ng administrasyong Aquino, mula PDAF hanggang DAP, gayon din ang nagaganap sa larangan ng kultura at ng edukasyon.

Una, pinopolitika ang larangan ng sining, partikular sa usaping National Artist Award para kay Nora Aunor na hindi inaprubahan ng Pangulong Aquino. Tulad ng sabi ng isang rayter sa Inquirer, "It is a Presidential Award." Tama naman ang kanyang argumento. Subalit may "National" doon sa National Artists. Samakatwid, may usapin ng pagkabansa ang gawad na ito, kaya may titingalaing alagad ng sining ang bansa dahil sa taglay niyang galing sa sining. At hindi dahil sa adik siya sa droga dati.

Sabi rin ng rayter, bakit ngayon ay napag-uusapan na sa media maski ang nominasyon na dati naman ay hindi pinapansin ng mga diyaryo, TV, at radyo? Ang ganitong obserbasyon niya ay malinaw sa kanyang pinanggagalingang posisyon: elitista. Katulad niya ang Pangulong Aquino sa makitid na pananaw ng huli sa larangan ng sining at kultura ng bansa.

Bukod pa rito, bakit ang mga grupong pansining ay walang inilalabas na pahayag ukol dito? Halos tahimik ang mga grupong panteatro at pampelikula. May mga indibidwal nang personalidad na pumosisyon panig kay Nora Aunor. Ngunit mas magiging matingkad ang panawagan kung magkakaisa ang mga nasa industriya ng pelikula at teatro para kay Nora Aunor.

Ikalawa, pinopolitika ang larangan ng edukasyon, partikular sa usaping pag-alis ng mga kursong Filipino sa kolehiyo. Malinaw ang tunguhin ng edukasyon ng ating bansa ngayong panahon: skills oriented. Wala na ang dati'y holistic, responsible, proud Filipino na mabubuo mula sa mga mag-aaral na Pilipino. Hindi naman dahil ginagamit na sa komunikasyon sa bahay at sa komunidad ang Filipino ay sapat na ito. Malinaw sa Konstitusyon (Art. XIV, Sek. 6 hanggang 9) na dapat malinang ang wikang pambansa. At ang isang facet para dito ay ang edukasyon. Samakatwid, dapat ay may Filipino sa kolehiyo. Hindi lang ito bilang midyum ng pagtuturo kundi bilang disiplina/larangan.

Marami-rami nang kumontra sa balaking ito ng Comission on Higher Education (CHEd). Nagkakasundo ang mga guro ng Filipino sa kolehiyo na dehado sila sa ganitong set-up. Na hindi sila kinonsulta man lang. Nasa balag ngayon ng alanganin ang mga guro ng Filipino sa kolehiyo. Sa kolokyal na wika, iniwan sila sa ere.

Pumoposisyon ngayon ang mga guro kontra dito. Malinaw iyan, walang duda. Pero mabagal o halos wala ang mga pangkat ng mga manunulat, sa panitikan man o sa peryodismo. Maski ang mga grupong nakabase sa mga pamantasan, halos tahimik sa usaping ito. Nakalulungkot na kahit statement of unity o manifesto ay walang nasisilayan mula sa kanila. Pero dapat ding lampasan nila ang paglalabas lamang ng mga pahayag at polyeto.

Kung ang mga nasa larangan ng kultura at edukasyon ngayon ay nililigalig, dapat tumbalikin ito at sila naman ang manligalig.